5. ΟΡΙΣΜΟΙ

Βιολογική ποικιλότητα ή βιοποικιλότητα:

Οι διαφορετικές δομές με τις οποίες εκφράζεται η ζωή στα διαφορετικά επίπεδα οργάνωσής της, από το γενετικό, το επίπεδο των ειδών, το επίπεδο των οικοσυστημάτων, μέχρι το επίπεδο του τοπίου, όπου κι αν βρίσκονται αυτές οι δομές, δηλαδή στη ξηρά, στο νερό ή στον αέρα, καθώς και ο τρόπος έκφρασης αυτής της ποικιλίας σε χωρική και χρονική κλίμακα.

Βιοοικονομία

Η έννοια της βιοοικονομίας εμπεριέχει «εκείνα τα μέρη της οικονομίας τα οποία κάνουν χρήση των ανανεώσιμων οργανικών πόρων προερχόμενων από τη γη και τη θάλασσα, όπως οι καλλιέργειες, τα δάση, τα ψάρια, τα ζώα και οι μικροοργανισμοί- προκειμένου να παραχθούν τρόφιμα, υλικά αλλά και ενέργεια».

Βοσκήσιμες γαίες

Βοσκήσιμες γαίες καλούνται οι εκτάσεις που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για βόσκηση ζώων (βοσκότοποι) στις οποίες αναπτύσσεται βλάστηση αυτοφυής ή μη, ποώδης, φρυγανική ή ξυλώδης με θαμνώδη ή αραιά δενδρώδη μορφή ή και μικτή και οι οποίες μπορεί να εκτείνονται και σε υδάτινα παραλίμνια ή παραποτάμια οικοσυστήματα, όπου αναπτύσσεται υδροχαρής βλάστηση.

Βοσκοϊκανότητα (grazing capacity)

Ως βοσκοϊκανότητα ορίζεται ο μέγιστος αριθμός ζώων που δύναται να βόσκουν και να παράγουν το μέγιστο δυνατό σε μία ορισμένη έκταση βοσκοτόπου και για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, χωρίς να υποβαθμίζεται το παραγωγικό δυναμικό σε βοσκήσιμη ύλη και χωρίς την υποβάθμιση των εδαφών.

Βοσκοφόρτωση

Η βοσκοφόρτωση είναι ανεξάρτητη από τη λιβαδική παραγωγή και αποτελεί τη σχέση του αριθμού των ζώων προς την έκταση, την οποία βόσκουν σε μια δεδομένη χρονική περίοδο. Ο υπολογισμός της βοσκοφόρτωσης, γίνεται με την προϋπόθεση ότι ή ετήσια διάρκεια βοσκής ανέρχεται σε εφτά (7) μήνες και ότι ένα μεγάλο ζώο αντιστοιχεί σε πέντε (5) μικρά.

Δασικό διαχειριστικό σχέδιο

Η διαχείριση κάθε δάσους και ειδικά κάθε υλοτομική επέμβαση σε αυτά, προϋποθέτει δεσμευτικά την εκπόνηση ειδικών προς τούτο μελετών. Οι μελέτες αυτές διέπονται από το καθεστώς δύο βασικών εγκυκλίων και μιας Υπουργικής Απόφασης :

1) Εγκύκλιος 958/10223/1953 «Οδηγίες επί της συντάξεως των διαχειριστικών εκθέσεων,

2) Εγκύκλιος 158072/1120/65 «Προσωρινές πρότυποι τεχνικαί προδιαγραφαί εργασιών συντάξεως δασοπονικών και λοιπών μελετών δασών και δασικών εκτάσεων και

3) ΥΑ 166780/1619/2018 «Τροποποίηση των προσωρινών πρότυπων τεχνικών προδιαγραφών εργασιών σύνταξης δασοπονικών μελετών».

Σύμφωνα με τη δεύτερη εγκύκλιο οι μελέτες αυτές διακρίνονται σε

1) Δασοπονικές μελέτες και ειδικότερα σε

α) Δασοπονικά ή Δασικά Διαχειριστικά Σχέδια (μόνιμα ή προσωρινά) και

β) Δασοπονικές ή Δασικές Διαχειριστικές εκθέσεις

2) Πίνακες υλοτομίας

3) Δασικές απαγορευτικές διατάξεις.

Η πρώτη κατηγορία μελετών, είναι αυτή που διαμορφώνει το πλαίσιο για αειφορική διαχείριση των δασών, ενώ οι υπόλοιπες καλύπτουν έκτακτες ανάγκες υλοτομικών (κυρίως) επεμβάσεων. Στην ίδια εγκύκλιο (του 1965) διαπιστώνεται η ανάγκη εκπόνησης Διαχειριστικών σχεδίων, πλην όμως εξαιτίας της κατάστασης των δασών της εποχής αυτής υποδεικνύεται η ανάγκη συνέχισης της εφαρμογής των Διαχειριστικών εκθέσεων, όπως αυτές ορίζονται στην πρώτη εγκύκλιο (του 1953), όσον αφορά κυρίως τη μεθοδολογία και το σύστημα διαχείρισης.

Στη δασοπονική πράξη της χώρας έχει εμπεδωθεί ο όρος «Δασικό διαχειριστικό σχέδιο», πλην όμως τα εκπονούμενα διαχειριστικά σχέδια βασίζονται και στην κατηγορία των Διαχειριστικών εκθέσεων, οι οποίες ρυθμίζονται με την εγκύκλιο του 1953.

Με την ΥΑ του 2018 επιχειρήθηκε ο εκσυγχρονισμός της εγκυκλίου αυτής προς ορισμένες κατευθύνσεις, πλην όμως το σύστημα διαχείρισης και ειδικά τα ζητήματα σχεδιασμού της αειφορίας, ρυθμίζονται από τις δυο βασικές εγκυκλίους (1953 και 1965).

Δάσος

Η έννοια “δάσος” έχει διπλή σημασία, τόσο την έννοια της αυτόνομης (ιδιοκτησιακά, γεωγραφικά) διοικητικής μονάδας (δάσος ή δασικό σύμπλεγμα) η οποία υποβάλλεται αυτοτελώς σε διαχείριση βάσει ενός ανεξάρτητου διαχειριστικού σχεδίου, όσο και την έννοια του δασικού οικοσυστήματος, υποδηλώνοντας ότι τα δάση ως ενιαία και ολοκληρωμένα σύνολα δεν συγκροτούνται μόνο από δασοσκεπείς εκτάσεις, αλλά και από λοιπές δασικές και ενδεχομένως και μη δασικές εκτάσεις, όταν αυτές συγκροτούν οικολογικά ενιαίες οντότητες με τις δασικές εκτάσεις.

Διαχειριστική κλάση

Η διαχειριστική κλάση περιλαμβάνει σύνολα συσταδικών τύπων, με κοινά χαρακτηριστικά ως προς το δασοπονικό είδος, στο επίπεδο των οποίων σχεδιάζεται η αειφορία του δάσους και παίρνονται οι μακροπρόθεσμες αποφάσεις διαχείρισης (περίτροποι χρόνοι, επιδιωκόμενο/ κανονικό ξυλαπόθεμα, αειφορικό λήμμα κλπ).

Διαχειριστική μορφή
• Σπερμοφυές – υψηλό δάσος – μεγάλοι χρόνοι παραγωγής – συσσώρευση βιομάζας και υψηλών ξυλαποθεμάτων – παραγωγή τεχνικού ξύλου σε μεγάλη αναλογία.
• Πρεμνοφυές – χαμηλό δάσος – μικροί χρόνοι παραγωγής – μικρό ξυλαπόθεμα – παραγωγή κυρίως καυσόξυλου ή τεχνικού ξύλου λεπτών διαστάσεων και μικρής αξίας, που προέρχεται από γέρικα άτομα ή από παρακρατήματα μεγαλύτερης ηλικίας.
• Διφυές δάσος – ταυτόχρονη ύπαρξη ενός σπερμοφυούς ανωρόφου με πρεμνοφυή υπόροφο.
• Πρεμνοφυές δάσος υπό αναγωγή – μεταβολή της διαχειριστικής μορφής από πρεμνοφυή σε σπερμοφυή μορφή (άμεση ή έμμεση αναγωγή).

Διοικητική – γεωγραφική διαίρεση του δάσους
• Διαίρεση σε “Τμήματα” και “Υποτμήματα”. Η μεγάλη έκταση που κατέχουν τα διάφορα δάση, ως αυτοτελείς μονάδες διαχείρισης και εκμετάλλευσης, επιβάλλει την ανάγκη διαίρεσης του χώρου σε επιμέρους μονάδες, προκειμένου να εξασφαλίζεται ευχερέστερη εποπτεία του δάσους, αποτελεσματικότερη και εξειδικευμένη κατά χώρο υλοποίηση στην πράξη των προτεινόμενων διαχειριστικών μέτρων και αποφάσεων και αποτελεσματικότερη οργάνωση της προστασίας και διαχείρισης του δάσους.
• Το σύστημα διαίρεσης του δάσους σε “Τμήματα” και “Συστάδες” που εφαρμόζεται μέχρι σήμερα στην πράξη, κρίνεται γενικά ως αποδοτικό και πρέπει να συνεχίσει υφιστάμενο και στο μέλλον. Κρίνονται όμως αναγκαίες και βελτιώσεις του συστήματος, προκειμένου να ξεπεραστούν υφιστάμενες δυσχέρειες και να καταστεί δυνατή η εισαγωγή στην πράξη της σύγχρονης τεχνογνωσίας και τεχνολογίας ως ακολούθως :
• Αλλαγή – υποκατάσταση του όρου “Συστάδα”, ως μονάδα διοικητικής – γεωγραφικής διαίρεσης του δάσους (συχνά αναφερόμενης και ως διαχειριστικής συστάδας), από τον όρο “Υποτμήμα”, χωρίς αυτό να συνεπάγεται κατ’ αρχήν και αλλαγές στην υφιστάμενη διαίρεση του δάσους ή τη σημασία που είχε η «διαχειριστική συστάδα» μέχρι σήμερα. Ως εκ τούτου η χρήση του όρου «συστάδα» στη συνέχεια του παρόντος κειμένου, θα γίνεται με τη δασοκομική – οικολογική της σημασία, δεδομένου εντός των Υποτμημάτων μπορούν να διακρίνονται επιμέρους (διαφορετικές) κατά χώρο συστάδες.
• Η διαίρεση του δάσους σε Τμήματα και Υποτμήματα, πρέπει σε κάθε περίπτωση να καλύπτει τη συνολική έκταση του δάσους, ως διοικητική – ιδιοκτησιακή οντότητα, ανεξάρτητα από τη δομή δασοκάλυψης ή τη μορφή χρήσης επιμέρους εκτάσεων.

Δομή των συστάδων (οριζόντια διάρθρωση των συστάδων σε λειτουργικές μορφές και στάδια εξέλιξης των συστάδων)

Οι λειτουργικές μορφές που εφαρμόζονται μέχρι σήμερα στη διαχειριστική πρακτική της χώρας μας, αλλά και γενικότερα, και οι οποίες αποτελούν τη βάση για την ανάπτυξη και εφαρμογή κάθε συστήματος διαχείρισης των δασών, σχετίζονται με την οριζόντια διάρθρωση των συστάδων και περιλαμβάνει τρεις κατηγορίες: α) τη δομή των ομηλίκων συστάδων, β) τη δομή των κηπευτών συστάδων και γ) τη δομή των υποκηπευτών συστάδων.

Μια ενότητα δάσους (συστάδα), που ως σύνολο εντάσσεται ή ανήκει σε ένα συγκεκριμένο στάδιο εξέλιξης, όπως αυτό ορίζεται από τη δασοκομία:

Α. Νεοφυτεία,

Β. Πυκνοφυτεία

Γ. Στάδιο των λεπτών κορμιδίων (dg < 10 cm) (dg = η διάμετρος που αντιστοιχεί στη μέση κυκλικη διάμετρο)

Δ. Στάδιο των χονδρών κορμιδίων (dg : 10 – 20 cm)

Ε. Στάδιο των λεπτών κορμών (dg : 20 – 34 cm)

ΣΤ. Στάδιο των μέτριων κορμών (dg : 34 – 50 cm)

Ζ. Στάδιο των χονδρών κορμών (dg : >50cm)

Η. Στάδιο αναγέννησης/ συστάδες υπό αναγέννηση

ή σε μια ορισμένη κλάση ηλικιών, τότε η συστάδα αυτή χαρακτηρίζεται ως ομήλικη.

• Συστάδες μικρής ή μεγάλης έκτασης στις οποίες παρατηρείται έντονη κατά χώρο εναλλαγή σταδίων εξέλιξης (ομηλίκων ενώσεων), οι οποίες ομήλικες ενώσεις δεν μπορούν όμως να χαρτογραφηθούν ως ξεχωριστές επιφανειακές οντότητες, τότε αυτές χαρακτηρίζονται είτε ως κηπευτές (κατά ομάδες και λόχμες), είτε ως υποκηπευτές. Η διάκριση μεταξύ των δυο αυτών κατηγοριών βασίζεται τόσο στην έκταση των ομηλίκων ενώσεων, όσο και στον αριθμό των σταδίων εξέλιξης που εκπροσωπούνται (απαντώνται) στη συγκεκριμένη συστάδα. Όταν η έκταση των ομηλίκων ενώσεων είναι της τάξης της ομάδας ή λόχμης και επιπλέον στην ίδια συστάδα υπάρχει εκπροσώπηση του συνόλου των σταδίων εξέλιξης και μάλιστα κατά τρόπο ομοιόμορφο από πλευράς έκτασης, τότε η συστάδα αυτή χαρακτηρίζεται ως κηπευτή (κατά ομάδες και λόχμες), διαφορετικά χαρακτηρίζεται ως υποκηπευτή.
• Συστάδες που δεν εμφανίζουν ομήλικη διάρθρωση (κατά μικρές ή μεγάλες ομήλικες ενώσεις), αλλά στην ίδια έκταση απαντώνται ταυτόχρονα δένδρα του συνόλου των σταδίων εξέλιξης, τότε αναφέρονται ως κηπευτές κατ΄ άτομο συστάδες .
• Στη διαχειριστική πρακτική διατίθενται δυο τεχνικές ανάλυσης: 1) η τεχνική του ομηλίκου δάσους και 2) η τεχνική του κηπευτού (κατ΄ άτομο) δάσους. Οι άλλες κατηγορίες αντιμετωπίζονται από πλευράς ανάλυσης, είτε με τη μία είτε με την άλλη τεχνική, ανάλογα με τις εκάστοτε δυνατότητες και τις πληροφορίες που παρέχει η απογραφή και μετά από κατάλληλη προσαρμογή.
• Ακόμη υπάρχουν συστάδες που χαρακτηρίζονται ως ακανόνιστες. Αυτές δεν είναι παρά καταστάσεις που αποκλίνουν λίγο ή πολύ από τις τυπικές καταστάσεις που περιεγράφηκαν παραπάνω. Από άποψη χαρτογράφησης οι συγκεκριμένες καταστάσεις εντάσσονται σε μια από τις παραπάνω κατηγορίες, ανάλογα με την εμφάνισή τους και αναλύονται αντίστοιχα. Η ενδεχόμενη απόκλισή τους από την τυπική δομή, εκτιμάται στη συνέχεια κατά την απογραφή / στατιστική εκτίμηση της εσωτερικής συγκρότησης των διακρινόμενων συστάδων.

Ενδημικό

Ορίζεται ένα βιολογικό είδος που ζει αποκλειστικά σε έναν οριοθετημένο γεωγραφικό χώρο.

Ημεροβία (Hemeroby ή Hemerobie)

Ο βαθμός απόκλισης της σημερινής βλάστησης από την εν δυνάμει φυσική βλάστηση.

Ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης ενός είδους

Η κατάσταση ενός είδους θεωρείται ικανοποιητική όταν:

α) τα δεδομένα της δυναμικής των πληθυσμών του καταδεικνύουν τη συνέχιση της ύπαρξής του, σε μακροπρόθεσμη βάση, ως ζωτικό συστατικό στοιχείο των τύπων φυσικών οικοτόπων στους οποίους ανήκει,

β) το γεωγραφικό εύρος κατανομής του δεν παρουσιάζει μείωση, ούτε υπάρχει κίνδυνος να μειωθεί στο άμεσο μέλλον, και

γ) υπάρχει και θα συνεχίσει πιθανώς να υπάρχει, ένα ενδιαίτημα επαρκούς έκτασης, ώστε οι πληθυσμοί του να διατηρηθούν μακροπρόθεσμα.

Κατακόρυφη διάρθρωση συστάδων
• Μονώροφες συστάδες: οι κόμες των δέντρων βρίσκονται σχεδόν στο ίδιο επίπεδο.
• Διώροφες συστάδες: οι κόμες των δέντρων βρίσκονται σε δύο διαφορετικά επίπεδα
• Τριώροφeς ή πολυώροφες συστάδες: οι κόμες των δέντρων βρίσκονται σε τρία ή και περισσότερα επίπεδα.

Κανονικό δάσος

Το κανονικό δάσος είναι ένα απλοποιημένο πρότυπο αειφορίας, ικανό να ερμηνεύσει τις σχέσεις που πρέπει να υπάρχουν μεταξύ βασικών παραμέτρων οργάνωσης της παραγωγής (σύνθεση δασοπονικών ειδών, έκταση, ξυλαπόθεμα, προσαύξηση, κάρπωση κλπ), προκειμένου αυτό να παράγει διαρκώς αγαθά και υπηρεσίες κατά τρόπο πάγιο και σύμφωνα με τους στόχους διαχείρισης.

Κόκκινος κατάλογος

Κατάλογος που παρέχει πληροφορίες για την ταξινομία, την κατάσταση διατήρησης και την κατανομή ειδών χλωρίδας και πανίδας, καθώς και άλλων στοιχείων της βιοποικιλότητας, τα οποία κατατάσσονται σε κατηγορίες επικινδυνότητας, σύμφωνα με κριτήρια που έχει θέσει η Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης (IUCN), όπως προσαρμόζονται για περιφερειακές αξιολογήσεις (regional assessments).

Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής (Climate change mitigation)

Η προσπάθεια για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου ή την ενίσχυση της απομάκρυνσης τους από την ατμόσφαιρα.

Μη ξυλώδη δασικά προϊόντα

Προϊόντα βιολογικής προέλευσης, που δεν αφορούν στο ίδιο το ξύλο και τα οποία προέρχονται από δάση, άλλες δασικές εκτάσεις ή δέντρα εκτός δασών. Μπορούν να προέρχονται από τα ίδια τα δέντρα, αλλά επίσης και από φυτά του υπορόφου, μύκητες ή και να είναι ζωϊκής προέλευσης.

Ξυλώδη δασικά προϊόντα (Ταξινόμηση ακατέργαστης ξυλείας)

α. Η βιομηχανική ξυλεία, που περιλαμβάνει
(1) Τη ξυλεία κατασκευών, η οποία ονομάζεται και «στρογγύλη ξυλεία», τεχνική ξυλεία ή τεχνικό ξύλο, και περιλαμβάνει κορμοτεμάχια σχετικά μεγάλων διαστάσεων (μήκους μέχρι 15 μ. και διαμέτρου συνήθως πάνω από 20 εκ.) που προορίζονται για πρίση αλλά και για άλλες χρήσεις (π.χ. ξυλεία μεταλλείων, κιβωτίων, δαπέδων, σπίρτων, πελεκητή ξυλεία, στύλοι ΔΕΗ, καπλαμά μετά από εκτύλιξη, ΟΤΕ, κ.λπ.), και
(2) Το ξύλο θρυμματισμού (ή βιομηχανικό ξύλο), το οποίο χρησιμοποιείται ύστερα από τη μετατροπή του σε τεμαχίδια με θρυμματισμό για μοριοπλάκες, ινοπλάκες, OSB και χαρτί. Στην περίπτωση αυτή το ξύλο είναι μικρού μήκους 0,80-1,20 μ. και μπορεί να είναι στρόγγυλο (διαμέτρου 6-35 εκ.) ή σχιστό.
(3) Ξύλινοι πάσσαλοι από λεπτά κορμίδια, ανθεκτικών δασοπονικών ειδών (π.χ. καστανιά, δρυς, κυπαρίσσι, οξύκεδρος), μήκους 1,5-3 μ. και διαμέτρου 10-20 εκ..

β. Τα καυσόξυλα που είναι τεμάχια, στρόγγυλα ή σχιστά, μήκους 0,80-1,50 μ. και διαμέτρου >5 εκ. τα οποία δεν περιλαμβάνονται στις παραπάνω κατηγορίες και προορίζονται για οικιακές ανάγκες (θέρμανση, μαγείρεμα, κ.λπ.).

Ξενικό – Εισβλητικό – Χωροκατακτητικό είδος

Είδος φυτού, ζώου ή άλλου οργανισμού, που εισάγεται, εκούσια ή ακούσια, από τον άνθρωπο, σε περιοχές εκτός του ιστορικά γνωστού εύρους εξάπλωσής του και το οποίο, επεκτεινόμενο μέσω της διασποράς, εγκαθιστά πληθυσμούς, μακριά από το σημείο της πρώτης εισαγωγής του σε φυσικά ή ημι-φυσικά οικοσυστήματα, επηρεάζοντας αρνητικά τη δομή και λειτουργία τους.

Οικολογικές βιομηχανίες

Ως περιβαλλοντικές βιομηχανίες νοούνται «όλες οι δραστηριότητες που παράγουν εμπορικά αγαθά και υπηρεσίες για τη μέτρηση, την πρόληψη, τον περιορισμό, την ελαχιστοποίηση ή την αποκατάσταση περιβαλλοντικών ζημιών στο νερό, τον αέρα και το έδαφος, καθώς και των προβλημάτων που σχετίζονται με τα απόβλητα, το θόρυβο και τα οικοσυστήματα». Περιλαμβάνονται δραστηριότητες όπως η διαχείριση αποβλήτων και λυμάτων, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η παροχή συμβουλών σε σχέση με το περιβάλλον, η ατμοσφαιρική ρύπανση και ο σχετικός έλεγχος, οι οικολογικές κατασκευές κ.λπ.

Οικοσυστημικές υπηρεσίες

Οι δασικές οικοσυστημικές υπηρεσίες ορίζονται ως εκείνα τα οφέλη τα οποία παρέχονται από τα δασικά οικοσυστήματα ικανοποιώντας ανθρώπινες ανάγκες, ενώ ταυτόχρονα εκπληρώνουν τις απαιτήσεις και άλλων ειδών της φύσης.

Οικότοπος ενός είδους

Περιβάλλον οριζόμενο από βιολογικούς και μη βιολογικούς χαρακτηριστικούς παράγοντες, στο οποίο ζει το είδος σε ένα από τα στάδια του βιολογικού του κύκλου. Ο όρος είναι συνώνυμος με τον όρο «ενδιαίτημα».

Όρια της φέρουσας ικανότητας των δασικών οικοσυστημάτων

Η πεπερασμένη χωρητικότητα και αντοχή των οικοσυστημάτων και των ανθρωπογενών συστημάτων, ώστε να μην επέλθει καμία σοβαρή επιδείνωση στο οικοσύστημα.

Προσαρμογή στην κλιματική μεταβολή (Climate change adaptation)

Η διαδικασία προσαρμογής των φυσικών ή ανθρώπινων συστημάτων στις πραγματικές ή τις αναμενόμενες στο μέλλον μεταβολές του κλίματος και των επιπτώσεών τους.

Προστατευόμενη περιοχή

Γεωγραφικά καθορισμένη χερσαία, υδάτινη ή/και θαλάσσια ή και μεικτού χαρακτήρα περιοχή, επιστημονικά τεκμηριωμένης οικολογικής σημασίας, αφιερωμένη στην προστασία και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των φυσικών και συναφών πολιτιστικών πόρων, η οποία υπόκειται σε ρυθμίσεις με νομικά μέσα ή άλλους τρόπους, ώστε να επιτυγχάνονται ειδικοί στόχοι προστασίας.

Σταθμός (παράγοντες περιβάλλοντος)

Η συνένωση όλων των πολύμορφων κλιματικών (ακτινοβολία, θερμοκρασία αέρα, ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα, σχετική υγρασία, άνεμος, κ.λπ.), τοπογραφικών (γεωγραφική θέση, φυσιογνωμία, έκθεση, κλίση), εδαφικών (μητρικό πέτρωμα, υφή, δομή, ph, στάθμη υπογείων υδάτων, θερμοκρασία, ορυκτά συστατικά, χούμος, κ.λπ.) και βιοτικών παραγόντων (συνοικούντα φυτά, ζώα που ζουν πάνω ή μέσα στο έδαφος, άνθρωπος) που επιδρούν σε έναν ορισμένο τόπο.

Σύνθεση συστάδας
• Αμιγείς συστάδες θεωρούνται οι συστάδες εκείνες που συντίθενται από ένα μόνο δασοπονικό είδος ή όταν συντίθενται από περισσότερα δασοπονικά είδη και ένα από αυτά τα είδη κυριαρχεί και καλύπτει πάνω από το 90% της συνολικής
• Μικτές συστάδες θεωρούνται οι συστάδες εκείνες, που στη σύνθεσή τους μετέχουν περισσότερα του ενός δασοπονικά είδη.

Συστάδα (ως δασοκομική – οικολογική έννοια)

Μια επί μέρους δασική επιφάνεια, η οποία σε ότι αφορά τη δομή της, τη σύνθεσή της, την ηλικία των δέντρων και τις συνθήκες αύξησης ή και για οποιοδήποτε άλλο γνώρισμα διαφέρει από το υπόλοιπο δάσος που την περιβάλλει και η οποία έχει τόση έκταση ώστε να αποτελεί αντικείμενο ιδιαίτερου δασοκομικού χειρισμού.

Συσταδικός τύπος

Σύνολα διαφορετικών κατά χώρο συστάδων με κοινά χαρακτηριστικά ως προς ορισμένα κριτήρια (κατά προτεραιότητα) α) σύνθεση δασοπονικών ειδών, β) ποιότητα τόπου, γ) δομή, δ) πυκνότητα συστάδων ή βαθμού ξυλοβρίθειας ή βαθμού συγκόμωσης. Τα σύνολα αυτά χαρακτηρίζονται επίσης και από ενιαία διαδικασία αύξησης (κοινές καμπύλες αύξησης) συγκροτώντας έτσι ενιαίες αυξητικές σειρές (πχ. σύνολα συστάδων διαφορετικής ηλικίας με κοινή πορεία αύξησης, ικανή να εκφραστεί από τα δεδομένα ενός πίνακα παραγωγής).

Φαινοτυπική Πλαστικότητα

Η φαινοτυπική πλαστικότητα έχει οριστεί ως η ικανότητα μιας δεδομένης ταξινομικής ομάδας να αναπτύξει και να εκφράσει διαφορετικούς φαινότυπους ως απόκριση σε διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες,

Φαινότυπος

Τα μορφολογικά, φυσιολογικά, ανατομικά και βιοχημικά χαρακτηριστικά ενός ατόμου, τα οποία αποτελούν έκφραση του γενοτύπου του σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον.

Φυσικά Δασικά Αποθέματα

Τα Φυσικά Δασικά Αποθέματα περιέχουν ένα ή περισσότερα αντιπροσωπευτικά ή σημαντικά δασικά οικοσυστήματα, φυτοκοινωνίες, ζωοκοινωνίες ή άλλα φυσικά στοιχεία και τυγχάνουν διαχείρισης για σκοπούς α) επιστημονικής έρευνας, β) παρακολούθησης και γ) αποτελούν σημεία επιστημονικής αναφοράς.