2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

[grpfc]

Η βασική αρχή της πιστοποίησης της αειφορικής διαχείρισης των δασών στην Ελλάδα και των δασικών της προϊόντων, είναι η διατήρηση και τεκμηρίωση του υψηλού επιπέδου διαχείρισης των δασών στην πράξη. Αναπόσπαστο κομμάτι στην παραπάνω αρχή, είναι η αναγνώριση και η βελτίωση αυτών των πρακτικών διαχείρισης (διαχειριστικά και διοικητικά πρότυπα) μέσω άλλων αναγνωρισμένων, εφαρμόσιμων καλών πρακτικών. Στόχος, είναι η συνεχής βελτίωση της αειφορικής διαχείρισης των δασών. Με αυτόν τον τρόπο, τα δάση της Ελλάδας μπορούν να εκπληρώνουν εις το διηνεκές τις διάφορες οικολογικές, οικονομικές και κοινωνικό-πολιτισμικές τους λειτουργίες και υπηρεσίες.

Σύμφωνα με το M.C.P.F.E.-Ministerial Conference on the Protection of Forests in Europe, Ελσίνκι 1993: «Αειφόρος διαχείριση των δασών είναι το σύνολο της δασοπονικής δράσης και των χρήσεων των δασών και των δασικών οικοσυστημάτων γενικότερα, που πραγματοποιούνται κατά τέτοιο τρόπο και ένταση, ώστε σε όλη την έκτασή τους να διατηρείται η βιοποικιλότητα, η παραγωγικότητα, η ικανότητα αναγέννησης, η ζωτικότητα και η δυναμικότητά τους να εκπληρώνουν στο παρόν και στο μέλλον τις οικολογικές, οικονομικές και κοινωφελείς λειτουργίες σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο, χωρίς να προκαλούν ζημιές στα άλλα οικοσυστήματα».

Στόχος του Προγράμματος, είναι η ανάπτυξη ενός συστήματος πιστοποίησης, της αειφορικής διαχείρισης των δασών της χώρας μας, σύμφωνα με τα Πανευρωπαϊκά Κριτήρια της αειφορικής δασικής διαχείρισης, που καθορίστηκαν με τις αποφάσεις των Διϋπουργικών Συνδιασκέψεων του Ελσίνκι και της Λισσαβόνας το 1993 και 1998 αντίστοιχα, για την Προστασία των Δασών της Ευρώπης, τις οποίες έχει αποδεχθεί και προσυπογράψει η χώρα μας. Αυτά τα κριτήρια και τους δείκτες, χρησιμοποιεί και αποδέχεται και το PEFC International.

Τα αναθεωρημένα Πανευρωπαϊκά κριτήρια της αειφορικής διαχείρισης των δασών, όπως εγκρίθηκαν από τη Συνάντηση Εμπειρογνωμόνων του FOREST EUROPE στις 30 Ιουνίου – 2 Ιουλίου 2015, στη Μαδρίτη της Ισπανίας είναι τα εξής:

Κριτήριο 1: Διατήρηση και κατάλληλη βελτίωση των δασικών πόρων και της συμβολής τους στον παγκόσμιο κύκλο του άνθρακα.

Κριτήριο 2: Διατήρηση της υγείας και της ζωτικότητας του δασικού οικοσυστήματος.

Κριτήριο 3: Διατήρηση και ενίσχυση των παραγωγικών λειτουργιών των δασών (ξυλοπαραγωγικές και μη ξυλοπαραγωγικές λειτουργίες)

Κριτήριο 4: Προστασία, διατήρηση και κατάλληλη βελτίωση της βιοποικιλότητας των δασικών οικοσυστημάτων.

Κριτήριο 5: Διατήρηση, συντήρηση και βελτίωση των προστατευτικών λειτουργιών στη διαχείριση του δάσους (κυρίως του εδάφους και του νερού).

Κριτήριο 6: Διατήρηση των κοινωνικο-οικονομικών λειτουργιών και συνθηκών.

Οι κατευθυντήριες οδηγίες για την αειφορική διαχείριση των δασών που παρουσιάζονται στο παρόν έγγραφο, αποσαφηνίζουν τις απαιτήσεις που απορρέουν από τα Κριτήρια και τους Δείκτες και αποτελούν ή πρέπει, στα πλαίσια της αειφορικής διαχείρισης των δασών, να αποτελέσουν αντικειμενικούς στόχους δασικής διαχείρισης, ανεξάρτητα από ιδιοκτησιακό ή άλλο καθεστώς.

Στο σημείο αυτό αποσαφηνίζεται ότι, τα παραπάνω Κριτήρια εστιάζουν σε βασικές λειτουργίες των δασικών οικοσυστημάτων, οι οποίες και καταξιώνουν αυτά ως λειτουργικά στοιχεία του ευρύτερου φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και ως μέσα επιβίωσης και βελτίωσης της ποιότητας ζωής της ανθρώπινης κοινωνίας.

Το παρόν έγγραφο συντάχθηκε από τους Δρ. Νικόλαο Καλαπόδη και Δρ. Ελευθέριο Κόλλια, συνεπικουρούμενο από την Ομάδα Εργασίας του GrPFC και τους Ερευνητές του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, καθώς και από άλλους δασοπονούντες επιστήμονες της πράξης, με την προϋπόθεση να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται στο Δρ. Στυλιανό Γκατζογιάννη, τ. τακτικό Ερευνητή του ΙΔΕ/ ΕΘΙΑΓΕ, ειδικό σε θέματα διαχείρισης δασών και με πολύχρονη εμπειρία στη διεθνή παρακολούθηση του εν λόγω θέματος, ο οποίος κλήθηκε να συνδράμει στο παρόν έγγραφο αφιλοκερδώς.

Θερμές ευχαριστίες ανήκουν στους Δασολόγους Δρ. Κοσμά Αλμπάνη, διατελέσαντα αναπληρωτή ερευνητή Β΄ του ΕΘΙΑΓΕ και Δρ. Ιωάννη Κακαρά, τ. Καθηγητή του ΤΕΙ Θεσσαλίας-Παράρτημα Καρδίτσας, Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Εμπορίου, οι οποίοι ως εξωτερικοί συνεργάτες συνέβαλαν με τις παρατηρήσεις τους και τις επισημάνσεις τους καθοριστικά στην απόδοση του παρόντος κειμένου.

Ευχαριστίες οφείλονται επίσης και στους Δρ. Γεώργιο Μπαλούτσο, Δασολόγο-Υδρολόγο, Διατελέσαντα τακτικό Ερευνητή του ΙΜΔΟ / ΕΘΙΑΓΕ και Δρ. Παναγιώτη Μιχόπουλο, Δασολόγο-Εδαφολόγο, τακτικό Ερευνητή του ΙΜΔΟ / ΕλΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ για τις παρατηρήσεις και επισημάνσεις τους στο Κεφ. 5.

Με την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης, θα ληφθούν υπόψη όλες οι παρατηρήσεις και τα σχόλια των συμμετεχόντων σε αυτή, με σκοπό να βελτιωθεί όπου χρειάζεται το παρόν έγγραφο. Υπό το πρίσμα της προσέγγισης, της συμμετοχικής διαδικασίας λήψης αποφάσεων, από τη βάση προς την κορυφή (bottom up Approach), στόχος είναι μια ευρεία κοινωνική συναίνεση μεταξύ όλων των άμεσα και έμμεσα ενδιαφερόμενων μερών με το δάσος και τα προϊόντα του.

[Συντάκτης]

Δημοσιεύσεις